Geliştirilen ‘Tak ve Çalıştır’ beyin protezi, felçli hastaların beyninden gelen sinyalleri çözümleyerek hastaların makine kullanımını kolaylaştırmayı sağlayacak.
Kaliforniya Üniversitesi‘nden(UCSF) bilim insanları, felçli insanların günlük aktivitelerini gerçekleştirmelerine destek olmak için çalışmalarını sürdürüyor. UCSF’den bir araştırma ekibi, felçli insanlar için ilk ‘Tak ve Çalıştır‘ beyin protezini geliştirdiler.
Makine öğrenimi kullanıldı
‘Tak ve Çalıştır‘ beyin protezi ile felçli bir birey, sadece beyniyle bir bilgisayar arayüzünü kullanabildi. Sistem oluşturulurken makine öğreniminden faydalanıldı. Beyin protezinin geliştirilmesinde makine öğreniminin kullanılması sayesinde çoğu beyin-bilgisayar arayüzünün(BCI) aksine, yapay zeka günlük eğitim gerektirmeden çalışmayı başardı.
Araştırmanın kıdemli yazarı Karunesh Ganguly: “Kullanıcı, arayüzü kontrol etmek için çözümün kalıcı bir belleğini oluşturduğunda, sıfırlamaya gerek kalmaz. Beyin, hızla aynı çözüme dönüyor.” dedi.
Testler başarılı geçti
Beyin protezinin geliştirilmesinde , beynin yüzeyine cerrahi olarak implante edilen bir post-it notu büyüklüğünde bir elektrot pedi olan ECoG(Beyin zarından elektriksel aktiviteyi kaydetmek için doğrudan beynin açıktaki yüzeyine yerleştirilen elektrotların kullanıldığı bir tür elektrofizyolojik izleme) kullanıldı.
Sistem, feçli bir hasta üzerinde test edildi. Testin ilk aşamalarında makine öğreniminin geliştirlmesi için çalışmalar yapıldı. Yeterli şartlar oluşturulduğunda, felçli birey bir bilgisayar ekranındaki ilmeci hareket ettirmeyi başardı. Testin ilerleyen aşamalarında ise felçli birey, ‘tıklama’ gibi özellikler kazandı.
Sistem, yeniden öğrenim gerektirmeden 44 gün boyunca ‘Tak ve Çalıştır’ işlevselliğini korudu.
UCSF Nöroloji Bölümü’nden Doçent Karunesh Ganguly: “BCI alanı son yıllarda büyük ilerleme kaydetti ancak mevcut sistemlerin her gün sıfırlanması ve yeniden kalibre edilmesi gerektiğinden, beynin doğal öğrenme süreçlerine erişemediler. Bu durum birinden bisiklete binmeyi sıfırdan tekrar tekrar öğrenmesini istemek gibi. Yapay bir öğrenme sistemini beynin gelişmiş uzun vadeli öğrenme şemalarıyla sorunsuz çalışması için uyarlamak, felçli bir insanda daha önce hiç görülmemiş bir şeydir.” ifadelerine yer verdi.